FOT. 1 Profesor Bogdan Chojnicki (w środku) w trakcie rozmowy z rolnikami w czasie XXVII Regionalnej Wystawy Zwierząt Hodowlanych we Wrocławiu (podczas trasy ANWIL TOUR 2023)

Zwykle postrzegamy ją jako brud na naszych butach, a w okresach suszy jako tumany pyłu w powietrzu. Tymczasem gleba to miejsce życia miliardów organizmów, w tym roślin, które rozwijając korzenie, korzystają zarówno z wody, jak i substancji mineralnych zawartych w gruncie. Innymi słowy, gleba wraz z jej zasobnością jest podstawą życia i rozwoju korzeniących się w niej roślin, a także fundamentem naszego dostatniego życia.

   Bogactwo życia i procesów w glebie sprawia, że możemy ją traktować jak organizm, którego „zdrowie” możliwe jest do opisania przy pomocy różnych parametrów. W przypadku naszego zdrowia badania, które wykonujemy u lekarza, służą odpowiedzi, czy np. ciśnienie krwi mamy na właściwym poziome. Wiemy, że aby być zdrowym, nasze ciśnienie nie może być ani zbyt wysokie, ani zbyt niskie. Podobnie jest z glebą, a jednym z parametrów świadczących o jej stanie jest kwasowość. Dlatego aby była ona dobrym środowiskiem dla wzrostu roślin, jej kwasowość powinna się mieścić w zakresie pH od 5,5 do 7,2. W takich warunkach rośliny mogą w swobodny sposób korzystać ze wszystkich substancji zgromadzonych w glebie. Innymi słowy, wszystko to, co dostarczymy do gleby (np. nawozy), będzie mogło być z niej pobrane za pomocą korzeni przez rośliny. Pamiętajmy, że nawet najlepiej nawieziona ziemia niezachowująca odpowiedniego (optymalnego) zakwaszenia nie pozwoli roślinom pobrać azotu, fosforu czy innych pierwiastków. W takich warunkach nasze rośliny nie będą bujnie rosły, a cały nasz wysiłek związany z dostarczeniem substancji nawozowych do gleby pójdzie na marne.

   Warto pamiętać, że funkcjonowanie organizmów działa także wg prawa minimum Liebiga (Justus von Liebig, niemiecki chemik żyjący w XIX wieku). Zgodnie z tym prawem rozwój roślin będzie ograniczany przez ten czynnik, którego w środowisku najbardziej brakuje. Podobnie jest w naszym życiu: możemy mieć piękny dom czy samochód, ale wystarczy brak zdrowia, żebyśmy czuli się nieszczęśliwi. Kluczem do doskonałego rozwoju rośliny jest nasza dbałość o to, aby w glebie wszystkie elementy wpływające na jej rozwój były na optymalnym poziomie. Jeśli jakiegoś z nich zabraknie, to nie da się go zastąpić nadmiarem innego. Przykładowo gdy jesteśmy niewyspani, to nie da się tego braku zrekompensować np. poprzez jedzenie. Choćbyśmy zajadali się nawet najlepszymi frykasami, to i tak organizm po prostu potrzebuje odpowiedniej dawki snu. Podobnie jest z wyżej wspomnianą kwasowością: gdy jest ona zbyt wysoka (pH mniejsze 5,5), to nie da się tego naprawić poprzez zastosowanie dodatkowych dawek nawozów – po prostu trzeba zredukować kwasowość gruntu.

FOT. 2 Trasa ANWIL TOUR to świetna zabawa, doborowe towarzystwo i ciekawe konkursy

Warto tu wspomnieć o saletrzaku Canvil Mg, czyli nawozie azotowym z dodatkiem dolomitu. Jest on dobrym przykładem nawozu sztucznego o dwukierunkowym działaniu. Nawóz ten z jednej strony dostarcza azot do gleby (podstawowy pierwiastek potrzebny do rozwoju roślin), a z drugiej poprzez dodatek wapnia i magnezu (pierwiastków będących składnikami skał dolomitowych) chroni do pewnego stopnia glebę przed nadmiernym zakwaszeniem. Dzięki zastosowaniu nawozu tego rodzaju gleba jest zdecydowanie mniej narażona na zaburzenia wynikające z intensywnej uprawy, która może skutkować zakwaszeniem. Innymi słowy, dzięki tej substancji organizm glebowy nie jest poddawany „naprężeniu”, które mogłoby zaburzyć jego, często delikatną, równowagę.