W przetwórstwie tworzyw sztucznych mamy do czynienia z dużą liczbą instalacji transportu pneumatycznego (głównie podciśnieniowego). Niezbędne są one do zapewnienia prawidłowego rozprowadzania proszków i granulatów do poszczególnych maszyn produkcyjnych. W instalacjach tych znalazło zastosowanie wiele różnego typu łuków, trójników oraz złączek rurowych.
Andrzej Żelazo
FOT. 1 Przykładowe zestawienie elementów instalacji transportu pneumatycznego
Łuki
Standardowo do instalacji transportu pneumatycznego stosowane są łuki o promieniu gięcia R = 10D (10 × średnica rurociągu). Najbardziej popularne są łuki gięte na zimno o promieniu gięcia R = 500, 800 lub 1000 mm. Wykonane są one ze stali nierdzewnej AISI 304 i mają grubości ścianki g = 1,5 mm (dla średnic 40,0–60,3 mm) oraz g = 2 mm (dla średnic 60,3–114,3 mm). Sporadycznie przy dużych wydajnościach (dużych prędkościach) lub bardzo wycierającym produkcie stosowane są łuki ze stali AISI 304 wykonanej po specjalistycznej obróbce cieplnej (oznaczenie HVA Niro®). Łuki takie są ok. 25 razy bardziej wytrzymałe na wycieranie od łuków standardowych. Do większych instalacji mogą być stosowane łuki o średnicy do D = 206,0 mm i o promieniu gięcia R = 1500 mm. Każdy łuk zakończony jest odcinkami prostymi, tak aby można było go łączyć na obejmy rurowe.
FOT. 2, 3 Łuki do instalacji transportu pneumatycznego
Trójniki
Do rozdziału produktu (np. w stacji rozdziału produktu) stosowane są trójniki. Wykonane są one ze stali nierdzewnej AISI 304 o grubości g = 1,5 lub g = 2 mm (podobnie jak łuki). Standardowo stosuje się trójniki niesymetryczne o kącie 30° lub 45° (czasem 90°).
FOT. 4, 5 Trójniki o różnych kątach
Złączki rurowe
W przetwórstwie tworzyw sztucznych standardowo stosuje się złączki rurowe Eurac typu „L” lub „M”. Obie złączki wykonane są ze stali nierdzewnej AISI 430, z płaszczem wewnętrznym zredukowanym. Łączone są one śrubami M8 (ocynkowanymi). Złączki typu „L” mają długość 100 mm (i dwie śruby), a złączki typu „M” mają długość 150 mm (i trzy śruby). Głównie stosowane są złączki z uszczelnieniem z białego NBR lub z czarnego SBR. Przy większych ciśnieniach stosowane są również złączki typu „HL” lub „H”. Są to złączki wykonane głównie ze stali węglowej ocynkowanej o długości 150 mm. Typ „HL” jest łączony za pomocą trzech śrub M10 (lub M12 – powyżej średnicy 88,9), a typ „H” – trzech śrub M12 (lub M16 – powyżej średnicy 88,9). Złączki typu „HL” oraz „H” mogą być wykonane o długościach 200, 250 lub 300 mm, a także (jako opcja) ze stali nierdzewnej AISI 304. Aktualnie we wszystkich złączkach stosowane są do odprowadzenia ładunków elektrostatycznych specjalne nity na wkładzie uszczelniającym (łączące rury między sobą poprzez obudowę złączki).
FOT. 6, 7 Złączki Eurac typu „L” (po lewej) i typu „M”