Dla każdego, kto spotkał się w swojej pracy z materiałami sypkimi, problem pylenia jest znany. Najczęściej z tej strony, która w znaczący sposób utrudnia, a czasami wręcz uniemożliwia prawidłową pracę urządzeń technologicznych.
Robert Wilk
Dotyczy to zarówno tych gałęzi przemysłu, w których materiały pyliste są elementem procesu produkcyjnego (np. w odlewniach i hutach), jak i tych, w których są one podstawowym produktem przedsiębiorstwa (np. w cementowniach, zakładach wapienniczych itp.).
Niezwykle pomocne w rozwiązaniu powyższych zagadnień są urządzenia odpylające, oczywiście nie same, ale wkomponowane w całą instalację. Podstawowym zadaniem tego typu instalacji jest zapewnienie wystarczającego podciśnienia w układach technologicznych, tak aby powietrze wraz z pyłem nie wydostawało się z urządzeń. Tak w skrócie można streścić ideę instalacji odpylających.
Pylenie materiałom sypkim towarzyszy od samego początku ich produkcji, np. już przy wydobywaniu i rozdrabnianiu kruszyw, mieleniu, przesiewaniu, transporcie, magazynowaniu i konfekcjonowaniu. Zapylenie w zakładach przemysłowych skupia się najczęściej na podstawowych zakresach: pył powstający wewnątrz urządzeń technologicznych, pył wewnątrz hal i pomieszczeń produkcyjnych oraz pyły wyrzucane na zewnątrz zakładów. Usunięcie problemów związanych z pyleniem musi się odbywać poprzez głęboką współpracę technologa zakładu z pracownikiem firmy oferującej rozwiązanie. Każdy etap wytwarzania produktów, które poruszone emitują nawet niewielkie ilości pyłu, stanowi problem zarówno dla służb odpowiedzialnych za produkcję, jak i dla tych, których zadaniem jest utrzymanie funkcjonalności urządzeń. Ograniczenie tego niekorzystnego zjawiska to nie tylko znacząca poprawa warunków środowiskowych, ale również wydłużenie żywotności urządzeń technologicznych. Optymalnym podejściem w kwestii ochrony urządzeń technologicznych i środowiska pracy wydaje się włączenie dostawcy odpylania już na etapie projektowania zakładu. My, dostawcy, służymy wtedy swoją wiedzą i kompetencjami w doborze i zaprojektowaniu instalacji odpylających w wielobranżowych projektach inwestycyjnych. Dzięki temu możliwa jest optymalizacja rozwiązań konstrukcyjnych i technologicznych. Nasi inżynierowie z powodzeniem projektują instalacje odpylające do istniejących obiektów. Odciągi miejscowe dostosowane są do rozmieszczenia maszyn i urządzeń. Prawidłowy dobór właściwych odciągów uzależniony jest od charakterystyki źródła pylenia, rodzaju wykonywanej pracy na danym stanowisku itp. Jest to zadanie wymagające wiedzy i doświadczenia w tym zakresie. Określenie ilości odciąganego powietrza jest jednym z zasadniczych zagadnień związanych z projektowaniem tego typu technologii. Ma to niezwykle istotny wpływ na bezpośredni koszt inwestycji, a także na jej energochłonność w przyszłości.
Po dostarczeniu instalacji odpylających, ich zamontowaniu i uruchomieniu w istotny sposób poprawiają się warunki pracy w zakładzie oraz wzrasta efektywność technologii produkcyjnych, a także zmniejsza się uciążliwość dla środowiska.
Jednymi z podstawowych kryteriów doboru odpylaczy są rodzaj i wielkość pyłów oraz wymagania, jakie są przed nami postawione w zakresie czystości powietrza odpylonego. Firma Nederman proponuje wielu gałęziom przemysłu swoje rozwiązania eliminujące lub w znacznym stopniu ograniczające uciążliwość „technologii pylących”. Znakomitymi propozycjami stanowiącymi podstawę instalacji odpylających są wentylatory serii Combifab oraz filtry typu FD, MJB, FS i FK. Projekty związane z instalacjami odpylającymi realizujemy w taki sposób, aby możliwie skutecznie zhermetyzować technologie naszych klientów w miejscach kluczowych. Realizujemy je kompleksowo, uwzględniając specyfikę materiałów, które są odpylane. Powstające podczas procesów produkcyjnych pyły wielu materiałów sypkich tworzą mieszaniny pyłowo-powietrzne. Specyfika takich pyłów wymaga szczególnego podejścia i zastosowania urządzeń podstawowych i pomocniczych, które zapewnią maksymalne bezpieczeństwo. Nasze instalacje i urządzenia – zarówno te podstawowe (takie jak wentylatory i filtry), jaki i te uzupełniające (np. zawory zwrotne CARZ) – mają niezbędne certyfikaty, dopuszczające do zastosowania przy pyłach potencjalnie wybuchowych. Kolejnym niezwykle ważnym aspektem w naszych realizacjach kompleksowych są układy zasilająco-sterownicze. Gwarantują one, że rozwiązania Nedermana są energooszczędne i opłacalne eksploatacyjnie.
FOT. 1 Filtr typu FS
Często w zakładach przemysłowych mimo zastosowania instalacji odpylających występuje zjawisko pylenia wtórnego, z niezorganizowanych źródeł emisji. Wynikiem tego jest pył zbierający się na podłogach, urządzeniach i elementach konstrukcyjnych, a sprawą oczywistą jest, że każdy zakład powinien być utrzymany w czystości, choćby ze względów szeroko rozumianego BHP. Z pomocą przychodzą wtedy rozwiązania Nedermana w zakresie urządzeń odkurzających. Nasza oferta obejmuje zarówno jednostki przejezdne, jak i pełne instalacje centralnego odkurzania, wykonywane w systemie pod klucz. Podobnie jak w przypadku instalacji odpylających, również nasze instalacje do odkurzania mogą być stosowane w razie występowania pyłów tworzących wybuchowe mieszaniny pyłowo-powietrzne.
Przykładowe urządzenia
Odpylacze filtracyjne MJB są przeznaczone do ciągłego oczyszczania dużych ilości powietrza zawierającego znaczną ilość suchych pyłów. Standardowymi elementami filtrującymi odpylaczy MJB są cylindryczne worki wykonane z włókniny poliestrowej usztywnione wewnątrz koszami wsporczymi z ocynkowanego drutu stalowego. Worki czyszczone są wstecznym przedmuchiwaniem za pomocą sprężonego powietrza.
Główne ich zastosowanie to odpylanie procesów technologicznych w przemyśle metalurgicznym, w produkcji cementu i gipsu, procesów mieszania, rozdrabniania i granulacji, transportu i przechowywania materiałów sypkich itp. Służą do separacji i gromadzenia produktu filtracji lub też mogą zawracać go do procesu.
FOT. 2 Odpylacz typu MJB
Zawory CARZ
Zawór klapowy ciśnienia zwrotnego CARZ został zaprojektowany tak, aby mógł być w prosty sposób (bezpośrednio) wbudowany do przewodu rurowego i tworzyć element całego układu transportu zapylonego powietrza.
RYS. 1 Zawór CARZ
W normalnych warunkach pracy klapa jest otwarta, gdyż główny wentylator systemu generuje przepływ powietrza w kanale. W przypadku wystąpienia wybuchu za zaworem – np. w odpylaczu – fala ciśnienia rozwijająca się w kanale w ciągu milisekund wymusi zamknięcie wewnętrznej klapy zaworu. Ze względu na konstrukcję zaworu klapa zostanie zablokowana i dostatecznie uszczelniona, aby stanowić skuteczną barierę dla zbliżającego się frontu płomieni. Zapobiega to rozprzestrzenianiu się rozżarzonych cząstek lub palącego się materiału do innych części i przestrzeni systemu.
LITERATURA
Janusz Zajączkowski, Odpylanie w przemyśle, Warszawa 1971.