Systemy sortujące bazujące na odpowiedzi z różnego typu czujników optycznych i rentgenowskich pozwalają na efektywne rozpoznanie rodzaju cząstek, a następnie na ich oddzielenie ze strumienia nadawy. W ten sposób na wczesnym etapie przetwarzania odpadów można metodą „na sucho” oddzielić klasy jakościowe metali (np. aluminium, cynku, miedzi, mosiądzu, ołowiu) od tworzyw sztucznych czy innych zanieczyszczeń.
mgr inż. Roland Horak
Sortowanie metali kolorowych jest kluczowym procesem w recyklingu, który pozwala odseparować różne rodzaje metali – takie jak aluminium, cynk, miedź, mosiądz, ołów – lub rozmaite zanieczyszczenia w celu ich efektywnego przetworzenia. Wykorzystując nowoczesne metody analizy, takie jak XRT (X-Ray Transmission), kamery światła widzialnego (RGB) i kamery podczerwieni (InfraRed), można precyzyjnie oddzielić od siebie poszczególne frakcje jakościowe przy użyciu jednego urządzenia – sortera optycznego typu OCXR.
Technologia XRT wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie, które przenika przez materiał, a jego absorbcja jest mierzona i analizowana. Część grup metali kolorowych różni się zdolnością do absorbowania promieniowania rentgenowskiego w zależności od ich gęstości, co umożliwia ich identyfikację i sortowanie. Dodatkowo technologia ta daje również możliwość analizy cząstek ze względu na specyficzny kształt lub rozmiar. Kamery światła widzialnego (RGB) rejestrują obraz złożony z trzech podstawowych kolorów: czerwonego, zielonego i niebieskiego. Wykorzystując analizę barw, mogą pomóc w identyfikacji metali kolorowych, takich jak miedź czy mosiądz, oraz w eliminacji niepożądanych zanieczyszczeń. Ich zaletą jest wysoka rozdzielczość, natomiast wadą analiza powierzchniowa cząstki, która w przypadku pokrycia farbą może dawać fałszywe sygnały. Kamery podczerwieni (IR) skanują materiał, wykrywając różnice w absorbancji promieniowania podczerwonego przez różne metale. Każdy metal ma charakterystyczny wzorzec absorpcji, co pozwala na ich identyfikację nawet w mieszaninach. Proces ten jest szybki i precyzyjny, co czyni go idealnym do zastosowania w linii sortującej metale kolorowe.
RYS. 1 Obraz prezentujący wyniki detekcji różnych materiałów (rzędy od góry: ołów, mosiądz, cynk, miedź, aluminium, aluminium zanieczyszczone, tworzywo sztuczne) przy zastosowaniu różnych technologii analizy (kolumny od lewej: zdjęcie rzeczywiste, obraz XRT, obraz IR, obraz RGB)
Wymagania dotyczące podziału złomu kolorowego stale rosną. Przykładowo samo aluminium można sortować na różne klasy czystości. Normy odbiorców zwłaszcza w branży motoryzacyjnej są bardzo rygorystyczne, a produkcja aluminium o określonych parametrach ze strumienia złomów wymaga wysokiej jakości separacji. Stosując kombinację kilku wybranych technologii analizy obrazu, można uzyskać jeszcze lepsze wyniki w procesie sortowania metali. Na przykład połączenie technologii XRT z IR może umożliwić dokładniejszą identyfikację i oddzielenie metali o zbliżonych właściwościach fizycznych.
Sortowanie metali z wykorzystaniem technologii XRT, RGB i IR jest nowością i pozwala na uzyskanie kompleksowej analizy fizycznych i chemicznych właściwości materiału, co prowadzi do jeszcze bardziej efektywnego procesu sortowania.
Firma Comex oferuje systemy sortowania wyposażone w różne typy sensorów dopasowane do potrzeb klienta. Podczas procesu sortowania, materiał jest przenoszony na taśmie transportującej, bramka XRT wraz z kamerą IR lub RGB skanują każdy element, a oprogramowanie analizuje otrzymane dane i identyfikuje typy metali na podstawie cech charakterystycznych dla danej technologii. Następnie elementy są oddzielane za pomocą specjalnych precyzyjnych dysz pneumatycznych (RYS. 2).
Zastosowanie systemów sortowania typu OCXR umożliwia efektywne i zrównoważone przetwarzanie surowców metalicznych, co przyczynia się do ochrony środowiska i efektywnego wykorzystania zasobów naturalnych.
RYS. 2 Schemat ideowy działania sortera – 1: podajnik wibracyjny; 2: taśmociąg podający z prędkością 1,5 m/s; 3: bramka Xray; 4: układ optyczny (RGB oraz InfraRed); 5: układ sterujący; 6: układ odrzucający za pomocą dysz pneumatycznych; 7: odrzucana cząstka; 8: frakcja odrzucona (produkt nr 1); 9: frakcja nieodrzucona (produkt nr 2)
