Podajniki celkowe znajdują zastosowanie w wielu procesach związanych z produktami i surowcami sypkimi. Stosuje się je głównie do przesypywania surowców pod silosami, zbiornikami, filtrami lub na przesypach oddzielających urządzenia. Oczywiście pracują one również w strefach zagrożenia wybuchem (EX czy ATEX).
Andrzej Żelazo
Całą gamę tego typu urządzeń produkuje od ponad 45 lat brytyjska firma Rota Val. Podajniki celkowe tej firmy to wysokiej klasy urządzenia transportujące produkty sypkie. Charakteryzują się one solidnością wykonania oraz długą żywotnością. Firma Rota Val jest pierwszym przedsiębiorstwem w swojej branży, które uzyskało certyfikat jakości ISO serii 9000.
FOT. 1, 2 Podajniki celkowe typu HD, które można zamawiać w wersji dostosowanej do pracy w strefie zagrożonej wybuchem
Głównym przedstawicielem rodziny podajników celkowych produkowanych przez firmę Rota Val jest model typu HD. Charakteryzuje się on solidną budową, długą żywotnością i przystępną ceną. Firma Rota Val produkuje podajniki celkowe typu HD z wlotem okrągłym o średnicach od DN 150 mm do DN 600 mm oraz z wlotem kwadratowym o wymiarach od 125 × 125 mm do 750 × 750 mm. Podajniki celkowe mogą być wykonane z żeliwa lub staliwa nierdzewnego. Standardowo wyposażone są w napęd działający w oparciu o przekładnię łańcuchową. Możliwy jest także napęd bezpośredni. Podajniki uszczelnione są za pomocą dławicy ze sznurem uszczelniającym (dodatkowo komora uszczelnienia labiryntowego może być przedmuchiwana sprężonym powietrzem). W wersji podstawowej wirnik podajnika produkowany jest z ośmioma przegrodami (celkami). Wytwarzane są również wirniki z dwunastoma lub szesnastoma przegrodami. Kształt wirnika dostosowywany jest do produktu i wydajności podawania (może mieć zredukowana objętość roboczą – powiększony wał) lub może być wyposażony w dodatkowe skrobaki lub wymienne płytki. Podajniki celkowe mogą być również produkowane w wykonaniu przeznaczonym do szybkiego czyszczenia (np. z wysuwanym wałem) lub w wykonaniu przeznaczonym do produktów bardzo wycierających (obudowa i pokrywy boczne mają wtedy dodatkowe, wymienne osłony). Podajniki typu HD mogą być przeznaczone do pracy w strefach zagrożonych wybuchem. Od 2003 r. firma Rota Val współpracuje z czołową międzynarodową jednostką certyfikującą SGS Baseefa. Jest to obecnie jedna z największych organizacji tego typu na świecie.
Podajniki celkowe mogą być przeznaczone do pracy w strefach 1D oraz 1D2G wewnątrz urządzenia, jak również w strefach 2D, 3D, 2G, 2GD, 3GD na zewnątrz urządzenia. Co jest oczywiste, podajniki te mogą być przeznaczone też do pracy w strefach, w których nie występuje zagrożenie wybuchem .Dostosowanie urządzenia do pracy w różnych strefach zagrożenia wybuchem na zewnątrz urządzenia realizowane jest za pomocą różnego osprzętu (napędu, sterowania, wyłączników krańcowych itp.). Przy doborze podajnika do pracy w strefie zagrożonej wybuchem należy odpowiedzieć na dodatkowe dwa pytania. Po pierwsze: czy podajnik ma stanowić „barierę ognia”, tzn. czy ma nie dopuścić do rozprzestrzeniania się ognia wewnątrz instalacji? Realizowane jest to za pomocą zwiększenia liczby celek oraz zmniejszenia dystansów pomiędzy wirnikiem a obudową. Po drugie: czy podajnik ma być odporny na określone ciśnienie wybuchu (np. 10 bar)? To z kolei jest realizowane za pomocą zmian w składzie odlewu. Odlew musi być bardziej elastyczny (nie kruchy). Oczywiście ta odporność testowana jest za pomocą ciśnienia statycznego, aby nie doprowadzić do zniszczenia odlewu.
Podsumowując, podajniki celkowe firmy Rota Val to idealne rozwiązanie w transporcie produktów sypkich. Ze względu na dużą żywotność, różnorodność i solidność wykonania pracują niezawodnie w każdych warunkach (również w strefach zagrożonych wybuchem).
