Podczas transportu pneumatycznego materiałów sypkich istnieje potrzeba skierowania produktu do różnych punktów odbioru (silosów, zbiorników, urządzeń). Jeżeli są one ustawione w jednej linii, to można zastosować dwudrogowe rozdzielacze do transportu pneumatycznego.
Andrzej Żelazo
Urządzenia takie z reguły podają produkt „na wprost” lub – po przestawieniu – „w bok”. Jeśli mamy inną zabudowę punktów odbioru, to można rozważyć zastosowanie wielodrogowego rozdzielacza transportu pneumatycznego, np. firmy Fr. Jacob Söhne GmbH & Co. KG.
Wspomniana firma Jacob produkuje wielodrogowe rozdzielacze transportu pneumatycznego w zakresie od czterech do czternastu wylotów. To znaczy, że za pomocą jednego urządzenia możemy podać produkt do jednego z maksymalnie czternastu odbiorów.
FOT.1 Rozdzielacz wielodrogowy firmy Jacob
Urządzenie składa się z obudowy (przypominającej złączone podstawami dwa stożki) oraz napędu za pomocą motoreduktora. Głównym elementem urządzenia jest wyprofilowana (wygięta) rura, która w jednym końcu (nadawa) jest osadzona obrotowo, a drugim końcem (wylot) ustawiana jest w pozycji kolejnego wylotu.O ile w standardowych urządzeniach firmy Jacob wszystkie elementy zakończone są charakterystycznymi wywijkami, o tyle wszystkie rozdzielacze do transportu pneumatycznego zakończone są spawanymi kołnierzami płaskimi (zgodnie z DIN EN 1092-1, PN 10, 10 mm grubości). Jest to związane z większymi ciśnieniami w rurociągu. Wszystkie urządzenia do średnicy DN 150 wytrzymują ciśnienie 3 bar, a dla średnicy DN 200 – ciśnienie 2 bar. Średnica rozdzielacza wynosi 1200 mm. Jedynie dla średnicy DN 200 i dla dziesięciu lub dwunastu wylotów średnica urządzenia ma 1600 mm. Standardowo grubość rury obrotowej wynosi 5 mm (dla średnicy DN 80), 8 mm (dla średnicy DN 100 i DN 120), 10 mm (dla średnicy DN 150) oraz 11 mm (dla średnicy DN 200). Rura obrotowa odchylona jest od osi o 30 stopni. Urządzenia produkowane są jako cztero-, sześcio-, ośmio-, dziesięcio- oraz dwunastowylotowe (wszystkie w średnicach DN 80, DN 100, DN 120, DN 150, DN 200), a także jako czternastowylotowe (w średnicach DN 80 i DN 100). Ustawienie wylotu (obrót wyprofilowanej rury) realizowane jest za pomocą motoreduktora (silnik elektryczny z przekładnią, zasilanie 380 V AC, 3 fazy, 50 Hz, prędkość obrotowa motoreduktora 1,2 obr./min). Sterowanie odbywa się za pomocą mechanicznych wyłączników krańcowych (położenie każdego wylotu sygnalizowane jest odpowiednim wyłącznikiem krańcowym). Do prawidłowego funkcjonowania urządzenia potrzebne jest podłączenie sprężonego powietrza o ciśnieniu 6 bar. Sprężone powietrze wykorzystywane jest w siłownikach pneumatycznych, za pomocą których realizowane jest uszczelnienie rury obrotowej urządzenia oraz realizowane są zamknięcia pozostałych wylotów.
FOT2. Rozdzielacz wielodrogowy firmy Jacob.
Urządzeń tego typu nie można przestawiać podczas transportu produktu. Należy najpierw ustawić rurę obrotową w odpowiednim położeniu, a następnie uruchomić transport pneumatyczny. Standardowo urządzenia produkowane są ze stali węglowej malowanej w kolorze RAL 7032. Mogą też być (na życzenie): malowane w innym kolorze, wykonane ze stali nierdzewnej (elementy mające kontakt z produktem lub całe urządzenie), w wykonaniu przeznaczonym do pracy w strefach ATEX oraz w wykonaniu z rurą obrotową o zwiększonej odporności na wycieranie.