Adam Krzyżowski: Panie Doktorze, obecnie projektują i dostarczają Państwo wielu firmom polskim i zagranicznym kompletne instalacje technologiczne do suszenia, chłodzenia i oczyszczania materiałów sypkich. A czym zajmowała się firma Omnikon na początku swojej działalności?

Janusz Grochowski: W latach 80. ub. wieku powstało Towarzystwo Konsultantów Polskich jako jedno ze stowarzyszeń naukowo-technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej. W 1988 r. łódzkie TKP utworzyło spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z biurem projektów Miastoprojekt Łódź. Spółka ta po kolejnych przekształceniach własnościowych i wykupieniu udziałów przez kilka osób fizycznych przyjęła ostatecznie nazwę Omnikon Sp. z o.o., w której zostałem głównym udziałowcem. Na początku działalności, jeszcze jako TKP i Miastoprojekt, zajmowaliśmy się przede wszystkim projektowaniem wielobranżowym. Pracując na Wydziale Inżynierii Procesowej Politechniki Łódzkiej, już w 1976 r. rozpocząłem współpracę z przemysłem cukrowniczym. Byłem wtedy członkiem zespołu kierowanego przez prof. Czesława Strumiłło i współprojektowałem pierwszą w Polsce suszarkę wibracyjno-fluidyzacyjną do suszenia i schładzania cukru, która została zbudowana i uruchomiona w Cukrowni Miejska Górka. Tematyka suszenia i schładzania cukru w aparatach fluidalnych wróciła do Omnikonu na początku lat 90. ub. wieku, kiedy to rozpoczęła się transformacja polskiego przemysłu cukrowniczego i związana z tym wielka modernizacja technologiczna. Współpracując z naukowcami z Politechniki Łódzkiej: prof. Zdzisławem Pakowskim, dr. inż. Markiem Tomalczykiem i doc. inż. Januszem Adamcem, kierowany przez mnie Omnikon w ciągu kilku lat zaprojektował, zbudował i uruchomił w polskich cukrowniach kilka nowoczesnych suszarek i schładzarek fluidalnych nowej generacji, które zastąpiły aparaty z lat 70. Reasumując, na początku Omnikon zajmował się wykonywaniem projektów z różnych branż, a od czasu polskiej transformacji rozpoczął intensywną działalność w zakresie suszenia i schładzania materiałów sypkich, zwłaszcza cukru.

FOT. 1 Suszarka fluidalna do suszenia cukru
w Cukrowni Cerekiew z koncernu Suedzucker

A.K.: Gdzie są produkowane proponowane przez Omnikon chłodziarki, suszarki czy np. odpylacze?
J.G.: Od początku naszej działalności pracujemy w systemie rozproszonym, gwarantującym minimalizację kosztów, bazując na możliwie niewielkim zespole stałych pracowników i zatrudniając specjalistów do konkretnych projektów. Obecnie Omnikon produkuje oferowane urządzenia w różnych warsztatach mechanicznych, przy czym z kilkoma z nich ma nawiązaną stałą współpracę, a mianowicie z firmami: Faspol z Łodzi (wywodzi się z zakładów Faspoma, gdzie w latach 90. ub. wieku były produkowane pierwsze suszarki Omnikonu), Konstak z Mzurek k. Bełchatowa (oprócz produkcji urządzeń zajmuje się również montażami instalacji) i FST-Automatyka z Łodzi (wykonuje instalacje zasilania, sterowania i automatyki w dostarczanych przez nas technologiach).

A.K.: Czy cukrownie są nadal głównymi odbiorcami Państwa instalacji?
J.G.: W ciągu trzydziestoletniej działalności Omnikon zbudował w polskim przemyśle cukrowniczym kilkadziesiąt suszarek, suszarko-chłodziarek, chłodziarek, skruberów odpylających, suchych filtrów patronowych i workowych. W tym okresie też eksportowaliśmy instalacje suszenia i chłodzenia cukru do Rosji, Serbii, na Łotwę, Białoruś i Ukrainę. Przemysł cukrowniczy był głównym odbiorcą urządzeń Omnikonu do 2005 r. W ciągu ostatnich dziesięciu lat Omnikon znacznie rozszerzył ofertę, rozwijając produkcję suszarek bębnowych, chłodziarek kontaktowych, chłodziarek fluidalnych z rurkowymi lub płytowymi wymiennikami ciepła, filtrów patronowych i workowych i przenośników ślimakowych. W tym czasie rozpoczęliśmy współpracę z firmami francuskimi z koncernu Saint-Gobain oraz z polskimi hutami szkła i producentami piasku szklarskiego. Bardzo ważnym partnerem, zamawiającym urządzenia Omnikonu, stała się także Grupa Azoty: Zakłady Azotowe Puławy, Tarnów, Kędzierzyn i Police. Swoją obecność Omnikon zaznaczył także na Wyspach Brytyjskich, gdzie od dwóch lat realizuje zamówienia firmy Dryden.
Równolegle z produkcją suszarek i chłodziarek Omnikon rozwinął w ostatnich latach usługi w zakresie projektowania w oparciu o nowoczesne systemy 3D (BIM) konstrukcji wsporczych (obciążanych dynamicznie) i kompletnych hal produkcyjnych. Tak więc obok przemysłu cukrowniczego, który był głównym klientem oferowanych przez Omnikon instalacji suszenia i chłodzenia, od kilku lat naszymi ważnymi odbiorcami są: przemysł chemiczny (zwłaszcza branża nawozów sztucznych), producenci piasku dla hut szkła oraz zakłady recyklingu szkła. Dynamiczny rozwój Omnikonu w ostatnich kilku latach jest dużą zasługą olbrzymiej aktywności marketingowej nowego prezesa zarządu spółki, mojego syna, dr. inż. Rafała Grochowskiego, absolwenta Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Technicznego w Dortmundzie. Zastąpił mnie na tym stanowisku w 2013 r. – po moim przejściu na emeryturę.

FOT. 2 Instalacja suszenia i chłodzenia siarczanu amonu w Zakładach Azotowych Puławy – z suszarką bębnową i kolumną chłodzącą

A.K.: Czy mógłby Pan w skrócie opisać najciekawszą instalację ostatnio zamontowaną przez Omnikon?
J.G.: Trudno jest wybrać jedną instalację zbudowaną przez Omnikon, która zdecydowanie wyróżniałaby się wśród ostatnio uruchomionych. Na pewno ważnym i ciekawym rozwiązaniem jest uruchomiona w Zakładach Azotowych Puławy w 2014 r. instalacja suszenia i chłodzenia krystalicznego siarczanu amonowego i jego roztworu. Jest ona zbudowana jako zakończenie ciągu produkcyjnego instalacji odsiarczania spalin z ciepłowni Zakładów Azotowych Puławy. Do suszenia krystalicznego siarczanu amonowego zastosowano suszarkę bębnową, a do suszenia roztworu – suszarkę rozpyłową. Ze względu na agresywność korozyjną suszonych materiałów suszarki zostały wykonane z tytanu Grade 12, wymagającego szczególnej techniki i staranności procesu spawania.

Jesienią ub. roku uruchomiliśmy dwie interesujące instalacje – jedną w Polsce w Cukrowni Cerekiew z koncernu Suedzucker, drugą w Szkocji w zakładach Dryden. W związku z dostawą do cukrowni uruchomiliśmy suszarkę fluidalną z poziomym mieszadłem, zmieniliśmy istniejącą chłodziarkę fluidalną na aparat z wewnętrznym płytowym wymiennikiem ciepła, intensyfikującym proces chłodzenia cukru, oraz dostarczyliśmy skruber odpylający, oczyszczający powietrze zapylone w procesie suszenia i chłodzenia. Instalacja wyposażona została przez Omnikon w zintegrowany z zakładowym systemem układ zasilania, sterowania i automatyki. Chłodziarki fluidalne z płytami chłodzącymi typu pillow plate, umieszczonymi w warstwie fluidalnej, są oryginalną innowacją Omnikonu, wyróżniającą tego typu aparaty spośród proponowanych przez inne firmy.

Instalacja zbudowana w zakładach Dryden w Szkocji jest przykładem szerokich, wszechstronnych możliwości naszej firmy. Zadanie, jakie przed nami postawiono, to całkowita przebudowa istniejącej hali produkcyjnej do recyklingu stłuczki szklanej. Nasz dział konstrukcyjny po wykonaniu „skanu” hali produkcyjnej zaprojektował w systemie 3D (BIM) optymalne rozstawienie nowych i istniejących urządzeń, konstrukcje wsporcze urządzeń, pomosty obsługowe, przejścia i schody. Jednocześnie w ramach modernizacji instalacji zintensyfikowaliśmy pracę suszarki oraz dostarczyliśmy urządzenia odpylające. Montaż instalacji oraz jej uruchomienie zostały w całości zrealizowane przez Omnikon. Obie opisywane wyżej instalacje są przykładem realizowania oferty przez Omnikon – od projektu i wykonania hali produkcyjnej, poprzez dostawę urządzeń i ich montaż, aż do uruchomienia instalacji w systemie pod klucz.

FOT. 3 Instalacja chłodzenia piasku w zakładach TKSM Biała Góra z Grupy Quarzwerke – z chłodziarką fluidalną z wymiennikiem płytowym pillow plate

A.K.: Na jakie jeszcze Państwa instalacje jest zapotrzebowanie za granicą?
J.G.: Aktualnie Omnikon oferuje klientom zagranicznym nie tylko suszarki i chłodziarki do materiałów sypkich, ziarnistych czy granulowanych, ale również urządzenia do ich transportu – takie jak przenośniki ślimakowe czy kubełkowe. Proponujemy im także skrubery odpylające i absorbujące oraz suche systemy odpylające, cyklony, filtry workowe i patronowe. W zakresie suszenia i chłodzenia cukru duże zainteresowanie odnotowujemy na rynku wschodnim – w Rosji, Mołdawii i na Ukrainie. W Europie Środkowo-Wschodniej i Rosji zaczyna się rozwijać przemysł recyklingu szkła i dochodzą do nas sygnały, że będą tam potrzebować naszych urządzeń. Instalacje oferowane przez Omnikon, na które niezależnie od długości i szerokości geograficznej zawsze jest zapotrzebowanie, charakteryzują się energooszczędnością, optymalnym zaprojektowaniem (zarówno dla wykonawcy, jak i dla użytkownika) i konkurencyjną ceną.
A.K.: Czy w 2016 r. możemy spodziewać się jakichś nowości technologicznych Omnikonu?
J.G.: Nowości technologiczne związane są zazwyczaj z badaniami naukowymi i wdrożeniami ich wyników. Omnikon od początku działalności współpracuje z Wydziałem Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej. W ramach tej współpracy wykorzystywaliśmy wielokrotnie wyniki prowadzonych tam badań naukowych i obliczeń symulacyjnych. W najbliższej przyszłości, a myślę tu o bieżącym roku, planujemy rozpoczęcie uruchamiania własnego laboratoryjnego centrum badawczo-rozwojowego. W tym laboratorium będą budowane małe instalacje pilotażowe, pozwalające na sprawdzanie w skali ćwierćtechnicznej nowych rozwiązań aparatów fluidalnych, suszarek kontaktowych, suszarek bębnowych i innych urządzeń związanych z projektowanymi procesami. Planujemy, że instalacje te będą dostępne dla studentów i doktorantów Politechniki Łódzkiej i że przy ich użyciu będą mogły być realizowane również badania podstawowe, np. z zakresu wymiany ciepła, masy czy transportu materiałów sypkich.

 W oparciu o dotychczasowe badania oraz doświadczenia eksploatacyjne projektujemy aktualnie nowy aparat fluidalny do suszenia stłuczki szklanej. Nie wchodząc w szczegóły, ponieważ rozwiązanie będzie prawdopodobnie przedmiotem patentu, mogę powiedzieć, że intensyfikacja procesu suszenia będzie wynikała z dodatkowego wewnętrznego mieszania warstwy fluidalnej

A.K.: Dziękuję za rozmowę.