Tajniki transportu cementowozami
Ruta Transport zajmuje się transportem drogowym neutralnych materiałów sypkich luzem w naczepach typu silos. We flocie firmy znajduje się ponad 140 zestawów drogowych, z czego ponad połowę stanowią cementowozy. Właściwie wykonane czynności załadunkowe i wyładunkowe zapewniają bezpieczeństwo dostaw, a dbałość o pojazdy wydłuża czas ich eksploatacji.
Różnorodna flota – jedna marka
Ruta Transport jest rodzinnie zarządzaną spółką funkcjonującą na rynku od 1987 r. Firma specjalizuje się w transporcie drogowym neutralnych materiałów sypkich w naczepach typu silos. W skład floty firmy wchodzi dziś ponad 140 zestawów drogowych. Silosy leżące, tzw. dolnozsypy lub cementowozy, o pojemności 34 m3 i 37 m3 oraz silosy podnoszone, tzw. kiprowane, o pojemności 45 m3 i 60 m3 to produkty marki Spitzer Silo-Fahrzeugwerke. Natomiast wszystkie ciągniki siodłowe sygnuje Scania. W silosach podnoszonych firma transportuje zróżnicowane grupy produktów: neutralne materiały chemiczne, paszowe i materiały budowlane. Do przewożenia materiałów o wysokiej gęstości nasypowej i o dużej pylistości, np. cementu, wapna, gipsu czy popiołów lotnych, przystosowane są silosy leżące.
FOT. 1 Silosy leżące, tzw. dolnozsypy lub cementowozy, o pojemności 34 m3 i 37 m3 stanowią we flocie Ruta Transport ponad 50% zestawów drogowych
Królowie szos
Cementowozy stanowią we flocie Ruta Transport ponad 50% zestawów drogowych. Wykorzystywane są przede wszystkim w ramach stałej współpracy z producentami cementu i wapna. Chociaż transport odbywa się głównie na terenie Polski, jeżdżą one również po drogach Czech, Niemiec, Litwy, Słowacji oraz Austrii.
Oprócz cementu transportuje się w nich głównie popiół lotny i wapno. Naczepy przewożące wapno są przeznaczone wyłącznie do tego produktu. Natomiast cement i popiół lotny są wobec siebie neutralne, dlatego przed załadunkiem jednego gatunku materiału, np. cementu, wystarczy, że naczepa zostanie dokładnie opróżniona z resztek wcześniej transportowanego drugiego rodzaju materiału, np. popiołu lotnego. W takich sytuacjach naczepy nie wymagają specjalistycznego mycia.
FOT. 2 Po przyjeździe do miejsca załadunku kierowca rozkłada barierkę bezpieczeństwa i wchodzi na naczepę po drabince, by otworzyć pokrywę otworu zasypowego
Od producenta do odbiorcy
Załadunek cementowozów odbywa się poprzez górne otwory zasypowe, zwykle dwa. Taką też specyfikację mają pojazdy Ruta Transport. Po przyjeździe do miejsca załadunku kierowca rozkłada barierkę bezpieczeństwa, wchodzi na naczepę, otwiera pokrywę otworu zasypowego poprzez odkręcenie śrub mocujących, a następnie podjeżdża pod tzw. rękaw załadunkowy i rozpoczyna właściwy załadunek. Pokrywę otworu zasypowego można otworzyć dopiero wtedy, kiedy nastąpiło wyrównanie ciśnienia z atmosferą na zewnątrz – należy sprawdzić wskazanie manometru. Bezpośrednio przed rozpoczęciem załadunku należy również sprawdzić, czy zamknięte są denne klapy opróżniające oraz zawory zamykające. Przy napełnianiu zbiornika należy dążyć do zapewnienia równomiernego rozłożenia ładunku, uwzględniając dopuszczalną masę całkowitą i dopuszczalne obciążenia na osie zespołu pojazdów.
FOT. 3 Regulowanie procesem rozładunku odbywa się poprzez system zaworów sterujących. Przewody (węże) są przewożone w specjalnych tubach z boku naczepy
Załadunek z reguły odbywa się bezpośrednio na wadze, co pozwala na bieżącą kontrolę ilości ładowanego materiału. Jeden transport cementu to z reguły 27–28 t, w zależności od specyfikacji zespołu pojazdów, jednak zawsze do 40 t DMC. Po napełnieniu zbiornika kierowca zamyka otwory zasypowe, odbiera dokumenty transportowe i rozpoczyna podróż do odbiorcy. Ważne jest, aby podczas procesu załadunku i w czasie transportu zawór odpowietrzający zbiornika naczepy był cały czas otwarty, by uniknąć możliwego nadciśnienia.
Po przyjeździe do odbiorcy kierowca ustawia pojazd w wyznaczonym miejscu przy silosie stacjonarnym, do którego należy przepompować transportowany materiał. Pojazd należy zatrzymać na powierzchni możliwe równej i utwardzonej. Jest to szczególnie ważne w przypadku silosów podnoszonych.
Przed czynnościami wyładunkowymi należy sprawdzić, czy zamknięte są pokrywy otworów wyspowych, wyloty i zawory, oraz podłączyć przewód doprowadzający sprężone powietrze od kompresora do systemu wyładowczego, a także przewód przenoszący materiał z naczepy silosowej do silosu stacjonarnego odbiorcy. Przewody, potocznie nazywane wężami, stanowią wyposażenie pojazdu i są przewożone w specjalnych tubach z boku naczepy. Podłączenia należy wykonać ręcznie za pomocą kluczy hakowych oraz zabezpieczyć je na wypadek nieumyślnego odkręcenia poprzez opaski zabezpieczające. Najbardziej popularnymi połączeniami są złącza Storz A i B.
Po włączeniu kompresora następuje zasilenie zbiornika naczepy sprężonym powietrzem. W Ruta Transport każdy ciągnik siodłowy jest wyposażony w kompresor śrubowy o wydajności 730 m3/h, napędzany z przystawki odbioru mocy zamontowanej do skrzyni biegów.
FOT. 4 W Ruta Transport każdy ciągnik siodłowy wyposażony jest w kompresor śrubowy o wydajności 730 m3/h, napędzany z przystawki odbioru mocy zamontowanej do skrzyni biegów
Otwarcie zaworu wyładunku materiału z wybranej komory zbiornika powoduje przepływ materiału między naczepą a silosem odbiorcy. W zależności od odległości do silosu i rodzaju transportowanego materiału należy odpowiednio sterować przepływem powietrza, utrzymując stałe ciśnienie. Po zakończeniu wyładunku pierwszej komory trzeba powtórzyć czynność z drugą komorą, przełączając zawór sterujący wyładunkiem. Po dokonanym opróżnieniu naczepy silosowej należy dopilnować, aby całkowicie opróżnić również przewód wyładowczy. Następnie otwiera się zawór odpowietrzający w celu wyrównania ciśnienia wewnątrz naczepy z ciśnieniem na zewnątrz. Przewód wyładowczy można odłączyć dopiero wtedy, gdy sprawdzi się poprzez zawór odpowietrzający i manometr, że instalacja jest pozbawiona ciśnienia.
FOT. 5 Kolektor rozdziału powietrza wraz z manometrem i zaworem bezpieczeństwa
Dobry sprzęt wymaga dobrego traktowania
Podczas eksploatacji cementowozów Ruta Transport zwraca szczególną uwagę na terminową wymianę elementów narażonych na największe zużycie. Są nimi wszelkiego rodzaju połączenia i uszczelnienia. Dbanie o ich dobrą jakość gwarantuje brak ubytków powietrza, jednocześnie przyspieszając wyładunek, a tym samym zmniejszając zużycie paliwa podczas tego procesu. Szczelność połączeń w złączach przewodów wyładowczych zapobiega wydostawaniu się z nich transportowanego materiału, zanieczyszczeniu miejsca wyładunku, jak również chroni oczy i drogi oddechowe operatora przed zapyleniem. Oprócz tego należy w sposób szczególny dbać o zawór bezpieczeństwa, jak i sprawdzać prawidłowość wskazań manometrów. Ważnym elementem jest utrzymywanie we właściwym stanie sprzęgu naczepy z ciągnikiem siodłowym. Odpowiednie nasmarowanie tego elementu powoduje brak naprężeń między ciągnikiem a naczepą, co w efekcie zapobiega pęknięciom zbiornika oraz konstrukcji samonośnej naczepy. Dzięki systematycznym przeglądom technicznym i terminowej wymianie najbardziej wrażliwych na zużycie komponentów uzyskuje się długą żywotność cementowozów. To bardzo ważny element polityki firmy, która stara się sprostać wymaganiom rynku związanego z transportem cementu.
FOT. 6 Dzięki systematycznym przeglądom technicznym i terminowej wymianie najbardziej wrażliwych na zużycie komponentów uzyskuje się długą żywotność cementowozów
