A.T.: W Polsce popularna jest opinia, że węgiel to paliwo nieekologiczne, nienowoczesne, po prostu brudne (choć praktycznie cała nasza energetyka opiera się na nim). W jaki sposób projekty realizowane przez Centrum Czystych Technologii Węglowych – wspólne przedsięwzięcie Głównego Instytutu Górnictwa i Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla – są w stanie zmienić ten stereotyp?

J.D.: Moim zdaniem jest to pogląd jeśli nie niesłuszny, to na pewno dyskusyjny, szczególnie w polskich uwarunkowaniach surowcowych i w sytuacji problemu bezpieczeństwa energetycznego. Dzisiaj wszystkie paliwa mogą być ekologiczne, ale należy mieć świadomość, jakim kosztem, i postawić pytanie: czy społeczeństwo będzie w stanie zaakceptować ponoszenie takich kosztów i czy taka polska gospodarka będzie jeszcze konkurencyjna? Stereotyp węgla jako paliwa nieekologicznego i nienowoczesnego wynika głównie z faktu coraz większej dostępności alternatywnych nośników energii, a także z regulacji prawnych, które zbyt jednostronnie przypisują cechę nieekologiczności głównie węglowi. Jednak należy mieć świadomość, że nawet spalanie gazu ziemnego nie zachodzi bez niekorzystnych wpływów środowiskowych, chociaż oczywiście mniejszych niż podczas spalania węgla. Faktem jest też to, że w chwili obecnej świat, w tym także Polska, nie może odejść od węgla, gdyż stanowi on znaczny – trudny do zastąpienia – udział w światowej strukturze zużycia nośników energii. Można również stwierdzić, że ekologiczność węgla to nie tylko jego wykorzystanie przez zakłady energetyczne i inne podmioty gospodarcze, mierzona wielkością emisji takich gazów jak, tlenki siarki, azotu i niezwykle często wymieniany dwutlenek węgla oraz wielkością emisji pyłów. To także technologie jego wydobywania w taki sposób, aby minimalizować oddziaływanie eksploatacji górniczej na powierzchniowe środowisko naturalne. Dotyczy to deformacji powierzchni, odpadów, stosunków wodnych, emisji metanu do atmosfery, zapylenia, hałasu itp. Chodzi tutaj o to, aby działalność górnicza – która zawsze będzie stwarzać pewne uciążliwości dla ludzi, gdy odbywa się na terenach zamieszkałych, a tak niestety jest na Górnym Śląsku – mogła być akceptowana przez mieszkańców. Tym zajmuje się od wielu już lat GIG. W sytuacji Polski czyste technologie węglowe mają pomagać węglowi, który jest przecież narodowym bogactwem, aby stawał się paliwem bardziej ekologicznym oraz paliwem bardziej efektywnie wykorzystywanym, a więc nowoczesnym. Uważam, że zmiana postrzegania węgla jest możliwa. W Centrum Czystych Technologii Węglowych tworzonym przez nasze dwa instytuty badawcze, to jest GIG i IChPW, będziemy rozwijać nowe idee i innowacyjne technologie, które będą służyły właśnie powyższym celom. Pozwolę sobie wymienić tylko kilka tematów, które już są, bądź wkrótce będą, przedmiotem badań i opracowania podstaw przyszłych technologii, jak i samych technologii:
– badania nad metodami obniżania emisji CO₂ w procesach wytwarzania energii,
– badanie procesu absorpcji CO₂ ze spalin,
– badanie procesu spalania węgla w tlenie w różnych typach kotłów,
– badanie ciśnieniowego procesu zgazowania węgla,
– technologie podziemnego zgazowania węgla,
– poprawa efektywności i zmniejszenia uciążliwości dla otoczenia procesu koksowania
   węgla,
– opracowanie metod przygotowania węgla do zastosowań wymagających jego specjalnych
   własności, np. do paliwowych ogniw węglowych, i  wiele innych. Całość numerze 5/2011