W przemyśle rolno-spożywczym szerokie zastosowanie znajdują rozdzielacze wielodrogowe firmy Jacob. Są to urządzenia pozwalające kierować produkt z jednego rurociągu do maksymalnie 20 różnych odgałęzień.
Andrzej Żelazo
Zasada działania polega na obracaniu wygiętej rury transportowej tak, aby wylot rury ustawił się w miejscu wylotowego króćca urządzenia. Urządzenia można przestawiać wyłącznie bez obecności produktu (przy pustym rurociągu).Obrotowe rozdzielacze wielodrogowe zbudowane są z: obudowy w kształcie dwóch stożków złączonych podstawami; tarczy, na której zamontowane są wyłączniki krańcowe; napędu (motoreduktora) oraz szafki sterowniczej. W obudowie wyróżniamy następujące elementy: rurę transportową obracaną, uszczelnienie rury transportowej, uszczelnienie poszczególnych wylotów, pokrywę rewizyjną oraz wylot wyczystkowy (służący do okresowego wyczyszczenia wnętrza urządzenia).
Obrotowe rozdzielacze wielodrogowe produkowane są w takich wykonaniach, jak:
• standardowe;
• dwurzędowe;
• z dodatkowym doszczelnieniem;
• do transportu pneumatycznego produktów sypkich.
Od lewej: Rozdzielacz 8-drogowy – wykonanie ze stali nierdzewnej oraz rozdzielacz 6-drogowy – wykonanie FOOD GRADE
Rozdzielacz 8-drogowy (45°) – wykonanie standardowe oraz rozdzielacz dwurzędowy
W wykonaniu standardowych wyróżniamy wersję o kącie pochylenia rury transportowej 45° lub 60° oraz o liczbie wylotów: 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18 lub 20 (w zależności od średnicy rury transportowej). Rura transportowa może mieć następujące średnice: DN 100, 120, 150, 175, 200, 250, 300. Wykonanie standardowe charakteryzuje się krzywkowym mechanizmem uszczelnienia połączenia rury transportowej z poszczególnymi wylotami. Rozdzielacze w wykonaniu standardowym przeznaczone są do grawitacyjnego transportu ziarnistych (bez większej ilości pyłu) materiałów sypkich, np. zboża. W transporcie nie może występować podciśnienie. Rozdzielacze w wykonaniu dwurzędowym produkowane są w takich samych rozmiarach jak rozdzielacze standardowe. Różnica polega na tym, że mają one dwie rury transportowe (dwa wloty i maksymalnie 2 × 20 wylotów).
Rozdzielacze w wykonaniu z dodatkowym doszczelnieniem również produkowane są w takich samych rozmiarach jak rozdzielacze standardowe. Różnica polega na innym wykonaniu uszczelnienia połączenia rury transportowej z poszczególnymi wylotami. O ile w wykonaniu standardowym był to mechanizm krzywkowy, o tyle w tych rozdzielaczach jest to mechanizm z dodatkowym siłownikiem pneumatycznym. Rozdzielacze w wykonaniu z dodatkowym uszczelnieniem przeznaczone są do grawitacyjnego transportu produktów sypkich w instalacjach,
w których może panować nadciśnienie 0,5 lub 1,0 bar (w zależności od rodzaju produktu).
Rozdzielacze do transportu pneumatycznego produktów sypkich produkowane są w wersji o kącie pochylenia rury transportowej wynoszącym 60°, w następujących średnicach: DN 80, 100, 120, 150, 200. Maksymalne ciśnienie transportowe w rurociągu wynosi 3,0 bar dla urządzeń o średnicy transportowej 150 mm oraz 2,0 bar dla średnicy 200 mm.
Wszystkie urządzenia mogą być produkowane w wersji ze stali węglowej malowanej proszkowo lub w wersji, w której wszystkie elementy mające kontakt z produktem wykonane są ze stali nierdzewnej. Mogą być też wytwarzane w wersji ATEX lub w wariancie o zwiększonej odporności na wycieranie.